Je hebt je tekst af. Of je manuscript. Misschien zelfs je allereerste boek. Je hebt er weken, maanden of zelfs jaren aan gewerkt. En nu moet je het loslaten. Overdragen aan iemand anders. Iemand die met een rode pen (figuurlijk of letterlijk) jouw woorden onder de loep gaat nemen. Spannend? Ja. Maar ook heel waardevol.
Een redactieronde is geen schoolcorrectie. Het is een samenwerking. Een creatieve dialoog. En als je weet wat je kunt verwachten – én hoe je zelf het meeste uit dat proces haalt – levert het je tekst echt iets op.
Wat doet een redacteur eigenlijk?
Laat ik het even persoonlijk maken. Als redacteur kijk ik niet alleen naar spelfouten en kromme zinnen. Ik kijk naar de hele tekst. De opbouw. De toon. De helderheid van je boodschap. Klopt het verhaal? Spreekt het aan? Is het prettig leesbaar?
Ik stel vragen als:
- Sluit deze alinea goed aan op de vorige?
- Kun je deze zin misschien krachtiger formuleren?
- Waarom staat dit stuk hier – en niet later?
Het doel is altijd hetzelfde: jouw tekst zo goed mogelijk laten landen bij je lezer.
Zo bereid je je voor op de samenwerking
Of je nu een blog aanlevert, een handleiding of een roman van 90.000 woorden, er zijn een paar dingen die het redactiewerk soepeler maken – voor jou én voor mij.
- Wees duidelijk over je doel en doelgroep
Vertel me wat je met je tekst wil bereiken. Wie moet het lezen, en wat moeten ze daarna denken, voelen of doen? Hoe duidelijker jij bent over je intentie, hoe beter ik daar in de redactie op aan kan sluiten. - Laat je tekst even liggen
Echt waar: een paar dagen afstand doet wonderen. Je ziet dan met andere ogen waar het nog schuurt of waar je zinnen misschien te ingewikkeld zijn. Lever je tekst daarna pas aan. Scheelt veel in het redactieproces. - Stuur een ‘versie waar je achter staat’
Een redacteur is geen herschrijver (tenzij je specifiek om ghostwriting of herschrijven vraagt). Hoe verder je zelf komt in het schrijfproces, hoe effectiever de redactie wordt. Lever dus geen kladversie aan “om maar vast iets te hebben”. Ga eerst zelf een rondje door je tekst.
Wat kun je verwachten van een redactieronde?
Dat hangt een beetje af van de afspraak. Redactie is maatwerk. Maar over het algemeen kun je dit verwachten:
- suggesties voor verbeteringen in zinsbouw en woordkeuze
- vragen bij passages die niet helemaal duidelijk zijn
- opmerkingen over toon, stijl en structuur
- aandacht voor herhalingen, inconsistenties of gaten in je verhaal
Soms krijg je de tekst terug met opmerkingen in de kantlijn, soms met track changes, soms allebei. En ja: soms voelt het even alsof je tekst gestript wordt. Maar geloof me, het is altijd met respect voor jouw stem en stijl.
Samenwerken met een redacteur: een creatieve uitwisseling
De mooiste redactierondes zijn de rondes waarin er ruimte is voor overleg. Waarin je terugkoppelt, vraagt, meedenkt. Waarin we samen zoeken naar de beste versie van jouw verhaal.
Dat betekent ook: voel je vrij om iets niet over te nemen. Of om te zeggen: “Dit bedoel ik eigenlijk heel bewust zo.” Redactie is geen eenrichtingsverkeer. Het is een sparringsessie op papier.
Tot slot: laat je tekst groeien, zonder jezelf te verliezen
Redactie is niet bedoeld om jouw tekst te veranderen in iets wat het niet is. Het is bedoeld om jouw boodschap helderder, sterker en overtuigender over te brengen. Zonder ruis. Zonder onbedoelde hobbels.
Zie het als het polijsten van een ruwe diamant. De vorm is er al. De glans komt nog beter tot zijn recht als je durft te schaven.
Dus, heb je een tekst of boek waar je hard aan hebt gewerkt? En wil je zeker weten dat het staat als een huis? Laat het eens lezen door een redacteur. Ik kijk graag met je mee.